Pajo d'acuei
Presentacioun en francés
Catalogue dis edicioun
Editouriau dóu mes
  Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
diciounàri en ligno
Countat
 

Editouriau dóu mes de janvié 2024

 

Autounoumìo pèr la Corso

Lou risque de countagioun
regiounalisto farié pòu

 

Vaqui lou bel an 2024 que sara marca pèr l’autounoumìo de la Corso, li sièis mes baia pèr lou presidènt Macron pèr counclure van s’acaba e lou gouvèr aura de rampli sa proumesso.
Li Corse an fa prouado e tóuti li regiounalisto soun aro bounda de tant d’esperanço que li Jacoubin marrit-péu prenon pòu.

Èro de bon vèire lou mes passa dins un article dóu magasine “ Le Point ” dóu 7 de desèmbre: “ Après la Corse, le risque de contagion régionaliste ”. An de cregne que lis àutri regioun de Franço demandèsson parieramen soun autounoumìo. Es un de si soundage qu’a fa la mostro qu’acò poudrié èstre poussible: “Uno part significativo di Francés se dison mai estaca à sa regioun qu’à sou

n païs”, sarié lou cas de 57% di Corse, 30% di Bretoun, 30% di gènt dóu Grand Est e 35% di Nourmand... T ant soulamen en Prouvènço toumban de nosto piboulo: “Emé 1% e 2% soulamen de regiounalisto, l’Isclo de Franço e la regioun PACA fan cabussa la mejano”. Sabèn pas dins quente cantoun de Prouvènço-Aup-Costo d’Azur soun ana tirassa pèr davera aquelo chifro de 2%, mai sèmblo vergougnous de pas agué trouba de felibre à interrouga sus aquel item e fau pas rena an trouba l’escuso “En resoun dóu feble noumbre de soundat li resultat soun à interpreta emé precaucioun”.
Poudèn pas faire fisanço à-n-aquelo meno de counsulto encó nostre !

Basto! Dins tout, 42% soulamen di soundat redouton un afeblimen de l’unita de la Republico, aqui mai poudèn s’estouna qu’aquéu soucit siegue majouritàri unicamen en Óucitanìo emé si 53%, belèu que li noumbrous militant óucitanisto soun resta à l’escoundudo...
Pièi, pèr faire restanco à-n-aquelo countagioun regiounalisto “ Le Point ” avié besoun de l’avejaire d’uno auto persounalita e lou rèire- menistre de l’Educacioun naciounalo, Jan- Michèu Blanquer, l’óupousant à l’ensignamen inmersiéu di lengo regiounalo, èro tout trouba. Ramentè soun countentamen que lou Counsèu Coustituciounau aguèsse censura la noucioun de “ pople corse ” e que se fuguèsse óupausa à ço que siegue recouneigu de dre couleitiéu à quauque groupe que siegue, defini pèr uno coumunauta d’óurigino.
E zóu mai, de parti sus li lengo regiounalo que fau saupre dessepara de ço que cerco à semena li grano de separatisme dins la durado. Afourtis mai qu’à passa-tèms li lengo regiounalo se parlavon en famiho e aro la situacioun es inversado, li lengo regiounalo se parlon forço gaire dins li fougau, es l’escolo publico que countribuïs au renouvèu dis usage.
Pèr acò la Corso aurié pas besoun d’uno autounoumìo : “ Counsacra coustituciounalamen uno “ coumunauta culturalo e lenguistico ” sarié la porto duberto à-n-uno recouneissènço de tóuti li coumunautarisme... I’a uno pressioun permanènto di tendènci separatisto ” e d’apoundre : “ Fau èstre vigilant sus aquéli questioun e counsoulida l’egalita republicano e lou sèns de l’Estat ”.
Vèi dins lou regiounalisme separatisto uno countestacioun de l’Estat, de la presènci de la lengo franceso e de l’unita de dre. Quouro se baio lou dre à la diferènci acò meno à la subre- enchèro. Li Bretoun volon imita li Corse, acò duerb lou bahut de Pandoro.

Enmanuèl Macron a bèn fa lou proumié pas pèr la recouneissènço de “ la singularita ” de l’isclo, aro pòu pas vira lou pèd, emai d’ùni vouguèsson pas courre sus lou meme alen. De verai l’atualita es aqui... pas proun dóu magasine “ Le Point ”, es soun vesin “ Marianne ” de la memo dato que pico sus l’aresclo emé lou retour di Jacoubin, l’encauso n’es que lou regiounalisme mounto un pòu d’en pertout e empego de mai en mai fort de cop de butassado à la Republico.
Pèr acò, se fai referènci à-n-un librihoun que vèn de parèisse “ Le culte des racines et l’Europe des régions ” de Franceso Morvan. L’escrivano recounèis qu’es “ invariablamen tratado d’isterico e de jacoubino”, mai ramento que jamai li Giroundin aurien prepausa de faire esclata la Franço en etnouregioun sus baso identitàri”, e trobo uno fabrico identitàri en Bretagno emé l’envencioun de la tradicioun
e soun estrumentalisacioun despièi sis óurigino. Un soubassamen ideoulougique dóu mouvamen naciounalisto bretoun d’aro.
Lou FLNB, Frount de Liberacioun de la Bretagno, éu, recamparié de naciounalisto eissu de la coulabouracioun de l’an 40... E d’evouca un elegi, Jan-Ives Le Drian qu’aurié rendu oumenage à de Nazi jamai repenti... e Morvan Lebesque, foundadou dóu Partit naciounalisto bretoun qu’aurié coulaboura àà la prèsso independentisto bretouno paga pèr li Service secrèt alemand.
Mai pèr n’en reveni is óurigino dóu naciounalisme bretoun, aro, sèmblo impausa sa lèi, e pas rèn qu’i Bretoun mai is àutri regioun, e ié sian: “ La Corse, l’Alsace, le Pays basque, la Flandre, et cette etnorégion artificielle créée sous le nom d’Occitanie ( pour mieux laminer la Provence, le Béarn et autres entités susceptibles de résister à la normalisation paradoxalement appelée par le culte de l’authenticité ).”
Acò es de figo d’un autre panié, l’Óucitanìo s’es restancado de la man d’eila dóu Rose, la Prouvènço, aro, es ensacado dins la Regioun Sud.

Vai, pèr aro Franceso Morvan coundano la derivo dóu mouvamen bretoun vers lou nazisme.
Pièi, tambèn, l’óurigino celto sarié qu’uno envencioun coume lou drapèu naciounau bretoun e lou panèu de “Defènso d’escupi au sòu e de parla bretoun”.
Empacho pas, à n’en crèire lou presidènt Enmanuèl Macron que la Bretagno es un moudèle e un labouratòri de la Republico, se vèi cargado d’ourquestra la valso dis identita que fan vèndre e belèu bèn que l’estrumentalisacioun de la lengo e de la culturo bretouno à de fin poulitico es à metre en relacioun emé ço que se passo au Païs basque, en Catalougno, en Escosso, au païs de Gallo, en Itàli, en Belgico e dins touto l’ Éuropo.
Dóu bon, à l’ouro d’aro, coume lou dison dins “ Marianne ” : lou courrènt “centralisaire” n’aprouficho pèr ana au carnèu

De tout biais la Corso vai durbi la draio

Bernat Giély

 

Editouriau dóu mes de óutobre 2022

Site nostre :
prouvenco-aro.com
cieldoc.com
Nosto adrèisso eleitrounico :
lou.journau@prouvenco-aro.com

 

 
Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
 
Se voulès vous abouna escriéure à :
 
"Prouvènço d'aro", "Flora pargue", Bast.D, 64, traverso Paul, 13008 Marsiho.
 
Se voulès d'en proumié counèisse "Prouvènço d'aro", li tres darnié numerò vous saran manda à gratis, basto pèr acò de nous baia voste noum e vosto adrèisso :
Nosto adrèisso eleitrounico : lou. journau@prouvenco-aro.com
Prouvènço d'aro, 18 carriero de Beyrouth, 13009 Marseille.
 
Pajo d'acuei Presentacioun en francés Catalogue dis edicioun Editouriau dóu mes Mescladisso d'archieu diciounàri en ligno Countat