Editouriau dóu mes de nouvèmbre

L'Aran

La lengo d’oc es la lengo óuficialo d'un païs

Lou Parlamen de Catalougno a aprouva la lèi de l’óucitan que regulo l'usage óuficiau de la lengo d’oc en Catalougno e Vau d’Aran. Aro, coume lou dis lou vice-presidènt dóu Gouvèr, Josep-Lluís Carod-Rovira, counvertis la Catalougno "en l’unique païs de l’Unioun Éuroupenco emé tres idiomo óuficiau en un meme territòri". "Aquesto lèi es un eisèmple de ço qu’aquéu païs es uno terro que respèto e recounèis la siéuno diversita".
L’impourtanço dóu tèste es di grando, es "uno lèi de recounducioun istourico" qu’acordo à l’óucitan "uno prouteicioun, uno recouneissènço óuficialo e un prestige de mai".
E lou vice-presidènt dóu Gouvèr de tourna esplica que la lèi "a de proutegi li dre dis óucitan en Catalougno, de garanti li dre lenguisti dis Aranés e douna la poussibleta de subre-vivènço em' uno digneta e un futur à-n-aquesto lengo que coumencè soun camin emé li troubadour, en debuto dóu milenàri passa".
L'óucitan es aro uno lengo óuficialo. Li dre lenguisti de la lèi soun garanti davans tóuti lis amenistracioun dóu territòri de l’Aran e de la Generalita de Catalougno. En Catalougno acò s’enclauseira dins l’ensignamen sus la realita lenguistico de l’Aran e sa relacioun emé la lengo e la culturo óucitano mentre que lou Gouvèr foumentara tambèn l’encourpouracioun d’estùdi filoulougi de lengo óucitano.
Josep-Lluís Carod-Rovira sarro lou pacho en afourtissènt qu’es "uno bono lèi" pèr Catalougno, l'Aran e l'Óucitanìo. Pèr Catalougno, uno lèi que permet de "recupera la legitimeta d’uno lengo qu’es part de nosto patrimòni culturau e istouri". Pèr l’Aran e l’Óucitanìo que "permetra que la siéuno identita siegue recouneigudo d’un biais indiscutible".
"Lis Óucitan de tout lou mounde gagnaran em' aquesto lèi uno legetimeta que noun tenié, uno justificacioun indispensablo e uno poutencialita legalo de soun identita".
E lou vice-presidènt d’apoundre que se rebasti un espàci juridi de relacioun entre li Catalan e lis Óucitan que ranfourçara li relacioun entre tóuti li territòri de lengo d’oc, facilitara l’establimen d’acord e counvencioun emé lis istitucioun e entitat, e proumóura tambèn l’espandimen esteriour de la lengo.

Catalan de luen au fraire
Coumunien tóutis ensèn

Frederi Mistral avié bèn coumprés que la Catalougno pourtavo l’espèr… aquelo esperanço a pas fali.
Nosto lengo que se ié diguèsse prouvençalo, lengo d’oc o lengo óucitano es devengudo óuficialamen uno lengo de l'Unioun Éuroupenco.
L'Estat francés que l'a archivado dins soun armàri patrimouniau sara countènt de tourna ausi sa vièio lengo canta la liberta à Brusselo.